Sprekende film van Tilburg en omstreken
(juli, 1932)

Medio November van het vorig jaar kwam in een vergadering van de Tilburgse Gemeenteraad het volgende voorstel van
B&W in behandeling: In de vergadering van 21 juli 1930 heeft uw raad besloten een hertenkamp in te richten in het gemeentelijk wandelbos. De uitvoering van dat besluit is door ons college opgeschort omdat van de firma C. van Dijk en Zonen alhier een schrijven was ingekomen, waarbij zij op zeer aannemelijk lijkende voorwaarden aanbood in het wandelbos te vestigen en te exploiteren een hertenkamp en een dierenpark. De onderhandelingen met de firma Van Dijk en Zonen hebben echter niet tot resultaat geleid. Daar ons college echter van oordeel is, dat het vestigen van een naar de eisen des tijds ingericht dierenpark een belang is voor de gemeente, zijn wij in overleg getreden met de exploitant van het bekende Burgers Dierenpark te Arnhem.
Deze onderhandelingen hebben tot een naar de mening van ons college aannemelijk resultaat geleid. De heer J.G.H. Burgers heeft zich namelijk bereid verklaard op de terreinen aan de Bredaseweg, gelegen naast de Warande een dierenpark te stichten en te exploiteren op voorwaarden welke van de gemeente geen financiele offers van betekenis vragen.

De gemeente zal aan de heer Burgers verkopen het terrein, aangekocht bij raadsbesluit van 23 okt. j.l. namelijk de strook grond gelegen naast de Warande, groot ongeveer 90.000 m2 voor de prijs, welke de gemeente daarvoor heeft betaald, verhoogd met de door de gemeente gemaakte transportkosten. Op dat terrein zal door de heer Burgers gebouwd worden een woonhuis ter waarde van fl 10.000,- a fl 12.000,- en het overige terrein worden ingericht en geexploiteerd als een voor het publiek toegankelijk dierenpark. Met de aanleg van dat dierenpark zal zo spoedig mogelijk begonnen worden, terwijl - bijzondere tegenslagen voorbehouden - het dierenpark in de loop van het jaar 1932 voor het publiek zal worden opengesteld. Tot nakoming van de hiervoor genoemde verplichting heeft de heer Burgers een waarborgsom gestort van fl 10.000,- welk bedrag hij aan de gemeente verbeurt, indien niet in de loop van 1932 het woonhuis gebouwd en het dierenpark opgericht zou zijn.

Voorts zal - en dit is het enige offer, dat van de gemeente wordt gevraagd - de gemeente aan de heer Burgers onder eerste hypothecair verband, uitlenen de koopsom van de grond tegen een rente van 3 pCt. deze som zal door Burgers in gelijke jaarlijkse termijnen van fl 1.000,- worden afgelost. De transactie met de heer Burgers komt dus hierop neer, dat de gemeente uitleent
pl.m. fl 28.000,- (de waarde van de grond) op een onderpand, dat een waarde heeft van fl 38.000,- a fl 40.000,- (waarde van de grond en een woonhuis), terwijl zolang het woonhuis nog niet gebouwd is, de heer Burgers als waarborg voor het bouwen daarvan
fl 10.000,- bij de gemeente heeft gedeponeerd. Zolang dus het huis niet gebouwd is geeft de gemeente feitelijk fl 18.000,- op een onderpand ter waarde van pl. m. fl 28.000,- Daar het dierenpark van de heer Burgers in Arnhem een uitstekende onderneming is,
is het te verwachten dat wij hier een inrichting krijgen, welke voor onze stad een aanwinst is, waardoor vele vreemdelingen naar hier zullen worden getrokken.

Op deze oude ansichtkaart (links) van Burgers Dierenpark in Arnhem is goed te zien dat de gehele entree, incl. huis,
als voorbeeld heeft gediend voor het in Tilburg te vestigen park. De foto rechts laat een karakteristieke luchtopname zien
uit begin jaren dertig. Ook deze dierenverblijven dienden als blauwdruk voor de algehele indeling van de Tilburgse vestiging.

Zoals te verwachten was werd het voorstel aangenomen. De uitvoering van het plan is thans gereedgekomen: Zondag 10 juli wordt Burgers Dierenpark officieel geopend. Met recht mag getuigt worden dat deze inrichting voor onze stad een aanwinst is.
Met het zwembad aan de Ringbaan Oost alhier en de Tilburgse Wielerbaan aan de Enschotsestraat, behoort zij tot de drie grote instellingen die in een jaar tijd het aanzien van Tilburg gunstig veranderd en voor het vreemdelingenverkeer toegankelijk gemaakt hebben. Meer nog dan het Tilburgse zwembad en de Wielerbaan, die voornamelijk de sportenthousiasten trekken, zal Burgers Dierenpark in de volle belangstelling van Tilburgers en vreemdelingen staan.

Het is gelegen aan de Bredaseweg, een heirbaan zoals er Brabant geen tweede telt, gemakkelijk bereikbaar en voorzien van een vaste halte van de Brockwaybus-Mij. Voor Tilburgers die het nog niet weten - doch die zullen er weinig zijn - volstaat het te vermelden dat deze in Brabant en ver daarbuiten enige dierentuin, gelegen is even voorbij de Delmerweg, naast het landgoed 'De Warande'. Het is, vooral zomers, heerlijk om er te vertoeven en zelfs in het koudere jaargetijde is het daar ter plaatse druk van wandelaars. Het park, aangelegd in 'n streek van nog ongeschonden Brabants natuurschoon, is als zodanig alleszins reeds een bezoek waard, doch de grote dierencollectie die het bezit zal verreweg de grootste attractie blijken.

Door een geheel moderne constructie ziet men de dieren vrij bewegen als in het wild. De kooien zijn zo opgesteld dat zij niet het aanzien van kooien hebben en de bewoners der wildernis alleen door versperringen van het publiek gescheiden zijn. Er zijn dieren in alle soort, grote en kleine, wilde en tamme. Wij twijfelen er dan ook niet aan of Burgers Dierenpark zal reeds deze zomer de plaats van samenkomst worden van geheel wandelend Tilburg, jong en oud.

Ook in Indie bestond voor dit transport belangstelling zo schreef de 'Delicourant' naar aanleiding hiervan:
De voorlaatste legerolifant 'Isjah', zoals wij reeds melden bestemd voor een dierenpark in Arnhem, is gisterenavond hier te Medan aangekomen op haar lange wandeling van Koeta Radja naar Belawan. Men zou toen ineens maar doorstappen naar Belawan, waar de dikhuid vandaag ingescheept moest worden voor de reis naar Nederland. Maar bij de gasfabriek op Gloegoer aangekomen, werd de verre wandelaarster uit haar evenwicht gebracht door de felle verlichting die daar was aangebracht en smeerde hem meteen van de weg af de rimboe in, met alle mogelijke maling voor haar militair geleide. Maar 'Isjah' maakte het niet erg, want zij werd vanmorgen tegen daglicht kalm en rustig aangetroffen in een tuin bij Poeloe Brajan, waar zij onder een boom haar verdere reis stond te overdenken. Gelukkig dat geen vroege jager haar in het oog heeft gekregen; het had tot ontzettende moeilijkheden kunnen leiden. Nu kon vanmorgen de reis naar Belawan worden voortgezet, een wandeling van een uur of vijf, teneinde vanavond het ruime sop te kiezen. De heer Berthold van het Dierenpark Deli had voor de verzorging en voeding aan boord zorg gedragen.
Zo is dan onze Tilburgse Dierentuin weer een attractie rijker geworden, hetgeen niet zal nalaten een stimulerende invloed uit te oefenen op het bezoek aan Burgers' Dierenpark, dat overigens zowel om de bijzonder fraaie aanleg als om de grote verscheidenheid van dieren die men er aantreft een bezoek meer dan waard is.